Mikis 80 !

Het voorbije weekend bij mijn moesje getoefd, in het verre Limburg (na het overlijden van mijn vader, straks zeven jaar geleden, wordt zij tijdens de weekends beurtelings gezelschap gehouden door haar vijf diaspora-kinderen, al dan niet met hun respectieve gezinnen. Tot hier deze dienstmededeling). Zo een weekend Limburg staat voor mij gelijk met volledige onthaasting en vooral: ontkoppeling. Van het werk, de dagelijkse beslommeringen en het Internet. Maar in Limburg hebben ze iets wat wij hier, rond Brussel, pijnlijk moeten ontberen. De Griekse televisie op de kabel ! Akkoord, het gaat enkel om de internationale uitzendingen van de Griekse openbare omroep, de ERT. En die zijn meestal snERT. Weliswaar niet zo rampzalig als het aanbod van RAI Uno, waar het wel het hele jaar carnaval lijkt, met die gladde presentatoren, schaars geklede assistentes en bordkartonnen decors. Maar helaas iets minder goed dan TVE Internacional, waar af en toe wél wat diepgang te bespeuren valt.

Vorige zaterdagavond al zappend bij ERT beland, en dit keer bleef ik wél zitten. Er liep een huldebetoon aan Mikis Theodorakis, onlangs 80 geworden en lijfelijk in de studio aanwezig. Met een heleboel andere coryfeeën uit de Griekse muziekwereld, die tal van zijn nummers ten gehore brachten.

De meeste Belgen of Nederlanders zullen zich bij Theodorakis weinig of niets kunnen voorstellen. Hooguit de Zorba-dans uit de gelijknamige film van Cacoyannis, intussen commercieel zó vaak verkracht dat het nummer volledig verlept is. Maar Mikis is méér dan Zorba. Een klassiek componist, die bij kenners véél waardering geniet. Een icoon van het verzet tegen het Griekse kolonelsregime dat hij muzikaal te lijf ging met die schitterende LP “Ta tragoudia tou agóna” (strijdliederen), met onder meer een eerbetoon aan de vermoorde verzetsheld Alekos Panagoulis, ook al vereeuwigd in Oriana Fallaci’s roman “Een man”. Een muzikaal genie dat de rebetiko in ere herstelde, tussen 1922 en 1950 de Griekse stadsblues van verschoppelingen en drugsverslaafden waarop de Griekse bourgeoisie destijds misprijzend neerkeek maar die nu razend populair zijn en in Europa intussen evenveel erkenning krijgen als pakweg flamenco of fado. Een componist die aartsmoeilijke teksten van nobelprijsdichters Seferis en Elytis op weergaloze wijze op toon zette. Met als resultaat dat vele Grieken die toch wel hermetische gedichten van achteren naar voren kunnen declameren. Kortom, een man die het moderne Griekenland een geweten heeft geschopt èn in de vaart der volkeren heeft opgestoten !

Één van de mooiste nummers van Theodorakis is naar mijn gevoel “S’aftí tin gitoniá”. Zo rebetiko als de pest. Een proeve van Engelse vertaling, ook en vooral voor de anderstalige meelezers:

In this neighbourhood, in this neighbourhood,
night and morning,
we spent and wasted an entire life.
In this neighbourhood, in this neighbourhood,
we had yearnings and they betrayed us for a mouthful of bread.
In this neighbourhood, in this neighbourhood,
in these narrow streets, we were lost and lived far from God.

Zoveel pracht mag u niet bespaard blijven ! Hier klikken voor een schitterende live-versie van dit nummer !