Angst Essen Seele Auf

Vorig weekend, al struinend door De Morgen, op een artikel gestoten waarvan de kop en inleidende tekst me onweerstaanbaar in de kolommen zogen. “Laat eens een eenzame uit”. En verder: “Met de Senseo en de thuistap hebben we het café binnenskamers gehaald. Met de Home Cinema de bioscoop. Steeds meer functies uit het openbare leven trekken we naar binnen: daar is het knus en veilig. Maar wat blijft er over van de publieke ruimte wanneer we ons eenmaal verschanst hebben ? Een dreigende kale vlakte, bij voorkeur te doorkruisen per terreinwagen met GPS. Angst is de architect van onze welvaart.”

Van een teaser gesproken. Wat ik het volgende half uur met toenemend genoegen las, was een pittig, diepgravend en bijwijlen grappig essay van David Van Reybrouck, archeoloog/filosoof en in die hooggeleerde hoedanigheden verbonden aan de Katholieke Universiteit Leuven. Zelden een artikel gelezen waarin de Zeitgeist post 9/11 zo raak wordt geschetst. De auteur legt verrassende verbanden bloot (bijvoorbeeld tussen de marketingstrategie van extreem-rechts en Danone) maar blijft vooral stilstaan bij de toenemende sociale verzuring en contactarmoede in onze westerse samenlevingen. De publieke ruimte verdwijnt, het maatschappelijk debat bloedt dood en iedereen trekt zich terug in een luxueuze cocoon, beducht voor het vreemde en als de dood voor bezitsverlies. Le repli sur soi-même, zoals de Fransen zo mooi zeggen, is nooit sterker geweest dan in de voorbije vier jaar. Getuige daarvan, bijvoorbeeld, de afwijzing van de Europese grondwet door Frankrijk en Nederland. Of het feit dat Belgen en Nederlanders in een recente enquête met een opvallende meerderheid deze vraag als volgt beantwoordden: “Wat is uw idee van een leuk avondje uit ?” Antwoord: “Lekker thuisblijven.”

Dit citaat uit het alhier bewierookte essay is al even veelzeggend: “Opa spreekt: vroeger maakten wij een sneeuwpop in de voortuin en die keek en zwaaide naar de straat. Nu hangen ze een kerstman aan de gevel en die kijkt alleen naar binnen.”

Wie De Morgen van het voorbije weekend al met aardappelschillen heeft opgevuld, krijgt hier een tweede kans om dit opmerkelijke essay alsnog te consumeren. Ik heb het hele artikel verknipt, geplakt, gescand en op het wereldwijde web gezwierd. A must read. Here !