Bullshit op komst ! 

Om ter ranzigst...

Één september wenkt, en traditiegetrouw rommelt het weer volop in medialand. De nieuwbakken programmadirecteur van VTM, Jan Segers, wil zijn commerciële zender ‘herbronnen’. In een interview met De Morgen (27/08/05) oreert hij dat “VTM op zoek gaat naar het hart van Vlaanderen.” Om verderop in hetzelfde vraaggesprek onbeschroomd te verkondigen: “Een spermadonorshow op VTM ? Waarom niet ?” Waar in Vlaanderen het hart van vol is, loopt blijkbaar niet alleen de mond van over. En wát er uit die mond komt, is dan nog hoofdzakelijk kwijl. De bovenstaande reclameadvertentie, vorige week in de nationale pers te bewonderen, laat er ook al geen twijfel over bestaan op welke lichaamshoogte VTM de komende maanden voornamelijk zal opereren. Ach, VTM: ze hebben zich in het verleden wel eens gewaagd aan iets wat - van op veilige afstand - op kwaliteitsprogramma’s leek, maar het wilde maar niet lukken. "De mensen lusten het niet", luidde steevast het excuus in Vilvoorde. Voorverpakte lulkoek met beperkte houdbaarheid. Ze kunnen het gewoon niet, daar bij VTM, en vooral: ze willen het ook niet. “VTM moet in de eerste plaats een winstgevende onderneming zijn”, aldus Segers, die nú pas tot het besef blijkt te zijn gekomen dat ie een commercieel bedrijfje leidt.

Ook bij de openbare omroep, het zelfverklaarde baken van kwaliteit en betrouwbaarheid, is het hommeles. Radio 1, de nieuwszender waarvan de kwaliteit in de voorbije twee jaar deerniswekkend was gedaald, ondergaat deze herfst een complete facelift. Met dezelfde koppen achter de microfoon. Dat is gewoon vrágen om dat bijbelse gezegde over oude wijn en nieuwe zakken. En van oude zakken gesproken (ja, ja, u voelt hem al naderen): VLD-frontman Patrick Dewael heeft het met radiodiva Greet Op De Beeck aangelegd. Een onschuldig fait-divers, al maandenlang een publiek geheim maar vorige week behendig in de nieuwskolommen gemanoeuvreerd door Koen Meulenaere, de immer spitse columnist van Knack die er op een gegeven ogenblik – en terecht – belangenvermenging in zag. Politici en media, voor één keer unisono, schreeuwden moord en brand. Ranzige journalistiek, kokhalsde Yves Desmet van De Morgen, die ik van niet al te veel sympathie verdenk voor Knack in het algemeen, en voor Meulenaere in het bijzonder. Onduldbare aantasting van de privé-sfeer, klonk het chagrijnig bij vele politici die er anders geen punt van maken om hun hele privé-hebben en -houden in blaadjes zoals Dag Allemaal, Story, Panorama en andere groentewikkels uit te stallen. Slechts één woord is op al die fijne luiden van toepassing, en het staat in Van Dale geklemd tussen hypocoristicon en hypofyse.

En straks krijgen we al die bullshit ook nog eens digitaal over ons heen gekieperd !

Boerkaboete

Quizvraagje: welke stad hoort niet in het rijtje thuis ?

Madrid – Parijs – Brussel – Londen - Casablanca – Maaseik – Amsterdam.

U zit er allemaal glad naast. Het is Londen, de enige plek die (nog) niet gelieerd is aan de GICM (Groupement Islamiste Combattant Marocain), betrokken bij de bloedige aanslagen in Madrid en Casablanca en bij de moord op Theo Van Gogh. Dit explosieve clubje beschikte bovendien over safe houses in Parijs, Brussel en … Maaseik.

Maaseik ! Dat ingedommelde stadje aan de Maasoever, bekend om zijn knapkoeken en perenvlaai ! De claim dat hier ooit de wereldberoemde schilders Hubert en Jan Van Eyck het licht zagen, kon echter nooit hard worden gemaakt. Wat wél onwrikbaar vaststaat, is hun standbeeld, daar op het gezellige stadspleintje ! Voor het overige, nooit keet of ophef in Maaseik. Of het moet van 1 augustus 1993 geleden zijn, de dag na het overlijden van Koning Boudewijn. Die dag was er in Maaseik een optreden gepland van Gert en Samson, en iedereen nam voetstoots aan dat het gebeuren – uit piëteit – zou worden afgelast. Gert Verhulst, tevens prominent protagonist in het hedendaagse sprookje De Geldwolf en de Drie Grietjes, wilde die dag echter van geen wijken weten. Met het goedkope excuus dat “Boudewijn nooit zou hebben gewild dat al die lieve kindertjes vandaag zo ongelukkig zouden zijn”. Niks verzonnen: ik was erbij, op die zonnige dag, samen met mijn kroost, en ik had bovendien nog de pech om pardoes op een wesp te gaan zitten. Stekende herinneringen blijven nu eenmaal langer bij.

Soit. Nu mag Maaseik ook nog het vaderschap van een neologisme opeisen. Boerkaboete. 125 euro. Vorige week voor het eerst uitgeschreven in het pittoreske Maasstadje. Burgemeester Creemers: “Stond me daar toch een oud vrouwtje af te rekenen bij de bakker, en toen ze zich nietsvermoedend omdraaide, kwam ze oog in oog (sic) te staan met een zwartgesluierd gelaat. Het mens kreeg haast een beroerte. Kijk, dat soort onveiligheidsgevoel kunnen we hier best missen.”

Brave, bezorgde borst van een burgervader. Achteraf is gebleken dat de gesluierde moslima ook banden met de GICM heeft maar helaas onvermogend is. Haar boete zal dan ook door de sociale bijstand worden vooruitbetaald. Extreemrechts heeft hierover al flink wat kabaal gemaakt, en zal uit dit gebeuren ongetwijfeld electoraal garen spinnen. Nu zou ik gaarne willen vernemen: hoeveel boetes van onvermogende autochtonen worden er jaarlijks door de overheid vooruitbetaald ? Kwestie van wat zinnig tegengas te kunnen geven. Maar toch. Na lezing van het bovenstaande bekruipt je wel eens het vermoeden dat de gebroeders Van Eyck surrealisten avant la lettre waren …

Wereldjongerendagen

... nu ook in de Carrer Boters, Barcelona.

Mais où est Benoît ?

Kind of... 

...lookalikes 

Kind of lookalikes

Revoluties, ideologieën en kunststromingen: ze hebben veel gemeen met griep of vogelpest. Eens ontkiemd, zijn ze door niets of niemand te stuiten. En allerminst door zoiets kunstmatigs als landsgrenzen.

Wist u bijvoorbeeld dat Duitsland in Wereldoorlog I uiteindelijk door de Spaanse griep op de knieën werd gedwongen ? Ik tot voor kort niet, maar na lezing van In Europa, een historische turf van Geert Mak, banjer ik tegenwoordig met kilo’s nuttige en nutteloze wijsheid door het leven. Mijn startgeld voor toekomstige deelnames aan quizzen is dan ook navenant opgetrokken.

Het modernisme was ook zo’n esthetische epidemie die Europa in het begin van de 20ste eeuw teisterde. De aandoening had vele namen, naargelang het getroffen land: Art Nouveau in België en Frankrijk, Sezession in Oostenrijk, Jugendstil in Duitsland, Liberty in Engeland, Floreale in Italië, Modernismo in Spanje. Zonder elkaars bestaan te bevroeden, wrochtten en schiepen honderden bekende en minder bekende kunstenaars dezelfde beeldtaal. De meest frappante voorbeelden van deze onbewuste kruisbestuiving bevinden zich in Barcelona en in het godvergeten Franse gat Hauterives (Drôme, tussen Vienne en Valence). Geen groter contrast denkbaar dan tussen de rurale postbode Cheval en de grootsteedse Antoni Gaudí, maar dat ze beiden even geniaal als knettergek waren, staat buiten kijf. Bij leven waren ze overigens net zo miskend, maar vanuit hun graf laten ze nu de kassa’s in hun gewezen woonplaats continu rinkelen.

Matt Groening, de bedenker van de onweerstaanbaar grappige Simpsons, is blijkbaar ook al in Hauterives gepasseerd. Getuige het kapsel van Sideshow Bob, al even gek èn geniaal. Toeval bestaat niet.

Zucht naar het zuiden

Kille, grauwnatte augustusdagen in België, met de Middellandse Zee vers onder de leden. Lavendelgeur kriebelt nog in neusgaten, een eenzame krekel zindert koppig na in een oorschelp. Het zijn van die dagen waarop je plots hevig naar een eigen stulpje in het zuiden verlangt. Frankrijk, Spanje, Italië, maakt niet uit: alles is beter dan dit verzopen kikkerland.

Die begrijpelijke verzuchting, die niet zelden met een knoert van een midlife crisis samenvalt, wordt bijkomend aangewakkerd door vlot verkopende bekentenisschrijfsels in de trant van “Mijn huis in Griekenland”, “Een huis in Italië” en “Een jaar in de Provence”. Mooi meegenomen voor de desbetreffende auteurs, die hun renovatiefacturen angstwekkend de pan zagen uitzwieren.

Zuid-Europa is echter geen luilekkerland, laten we dat voor de goede orde even aanstippen. Felle zon maakt harde slagschaduwen, en dan spreken we nog maar over de zomer. De winters in Zuid-Frankrijk kunnen genadeloos streng zijn, zoals destijds bleek uit Sans toit ni loi. En hoeveel leugens en valse schijn er achter de idyllische Provence kunnen schuilgaan, zagen we ooit in deze prent. Aan de Spaanse oostkust zijn in de voorbije jaren tal van Belgische, Nederlandse, Duitse en Britse droomvilla’s brutaal door de Spaanse staat onteigend. Eigenaars gedupeerd ? Eigenlijk niet. Gewoon slecht geadviseerd, en las letras pequeñas niet grondig genoeg uitgeplozen.

Ook de lotgevallen van bekendere figuren die – al dan niet permanent - naar het zuiden zijn verkast, vermogen de euforie te temperen. Gerrit Komrij toeft al decennialang in een Portugees kasteel, maar tussen de regels door klaagt hij wel eens dat “ie daar zit te veraardappelen”. Cees Nooteboom heeft een zomerhuis op Menorca, maar in de winter krijg je hem er met geen stokken heen. Schurende noordenwind, kille regen, klamme muren en schimmel in de keuken. In al die jaren premierschap heeft Verhofstadt niet één decente regeringsverklaring uit zijn pen weten te wringen, daar onder zijn Toscaanse olijfboom. Hij kreeg het er wel aan zijn tikker, eerder dit jaar.

Vanwaar die zucht naar het zuiden die zovele bleke noorderlingen kwelt ? Simpel. Weg van de wurgende stress, weg van de rat race. Hier Paradise Lost, ginds Paradise Regained, zo luidt hun simplistische redenering. Dwalende zielen: ook in het zuiden zal de ziedende tijdgeest hen onverbiddelijk inhalen.

Tenzij op één plek. In Oradour-sur-Glane, nabij Limoges. Daar is de tijd bevroren op 10 juni 1944. Op die infame dag, vier dagen na D-Day, werd dit idyllische dorp zonder pardon uitgemoord en platgebrand door de SS-pantserdivisie “Das Reich”. 642 mannen, vrouwen en kinderen brutaal afgeslacht, als vergelding voor partizanenacties die, zoals achteraf bekend raakte, in een ander dorp waren beraamd. In Oradour-sur-Vayres, veertig kilometer verderop. Vlak na de oorlog werden de ruïnes van het dorp ommuurd en tot village martyr uitgeroepen. Enkele weken geleden hebben we, op weg naar het eeuwig wenkende Spanje, dit helleoord bezocht. Één van de meest beklemmende ervaringen die we ooit beleefden. Tramway to hell.

Desondanks en niettemin: we tellen af tot we weer naar het zuiden kunnen !

Tramway to hell...